تراکتورها و دروگرهای فرسوده از بقایای محصولات تا ضایعات سوخت

نوسازی خودروها و ماشین‌آلات تجاری در تمامی بخش‌های مسافری، باری، کشاورزی، معدنی و ساختمانی در سال‌های اخیر به یک مشکل دشوار تبدیل شده است. اگرچه نیاز به این خودروها کاملاً مشخص است و قطعا نیاز به هزینه های زیادی دارد، اما برنامه ریزی دقیقی که منجر به دستیابی به ناوگان جدید و مدرن شود در کشور انجام نشده است. این در حالی است که فرسودگی ناوگان های مختلف به طور مستقیم بر کیفیت زندگی، درآمد و هزینه های مردم تأثیر می گذارد.

ماشین‌آلات کشاورزی در سال‌های اخیر با فراتر رفتن از حدود فرسودگی، وضعیت کشاورزی کشور را تحت تاثیر قرار داده است و حتی آمارها نشان می‌دهد که فرسودگی این خودروها بیش از 21 میلیون تن از محصولات کشور را متحول و از بین برده است. گندم. اگرچه در ماه های اخیر اخباری مبنی بر ارائه تسهیلات به کشاورزان برای حذف مدل های فرسوده از ناوگان اعلام شده است، اما گزارش ها حاکی از عدم دسترسی متقاضیان واقعی به خودروهای کارخانه ای به دلیل گرانی و حضور دلالان است.

تاثیر نوسازی ناوگان کشاورزی

فرسودگی ماشین آلات کشاورزی تاثیر بسزایی بر مصرف سوخت، آلودگی هوا و افزایش هزینه های تولید و نگهداری دارد.

در همین راستا سرپرست معاونت سرمایه گذاری و نظام های بهره برداری مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی در آخرین اظهارات خود اعلام کرد که بر اساس آخرین آمار، حدود 21 میلیون تن محصول در حوزه تولید غلات تنها به دلیل فرسودگی ماشین آلات کشاورزی زیان وارد شد و با توجه به میانگین قیمت هر تن این محصولات 15 هزار تومان است که در صورت نوسازی ناوگان سالانه حدود 3000 میلیارد تومان صرفه جویی خواهیم کرد.

بنابراین می‌توان ارزیابی کرد که نوسازی ناوگان فرسوده ماشین‌آلات کشاورزی، برنامه‌ریزی و ارائه طرح‌های نوسازی و ارائه تسهیلات و مشوق‌ها برای جذب مالکان به این طرح‌ها منجر به تحول و توسعه مثبت صنایع غذایی کشور می‌شود.

از دست دادن 2 لیتر سوخت در ساعت

بر اساس آمار اعلام شده از سوی محسن خلج، رئیس سامانه های سرمایه گذاری و بهره برداری مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی، تراکتورهای سبک و نیمه سنگین به دلیل مصرف سوخت خسارت زیادی وارد می کنند.

به گفته وی، بررسی های کارشناسی نشان داده است؛ میانگین مصرف سوخت تراکتورهای سبک حدود 2 لیتر در ساعت و تراکتورهای نیمه سنگین 2.4 لیتر در ساعت است و کارشناسان تخمین می زنند که تقریباً 402 میلیون لیتر سوخت اضافی به دلیل فرسودگی در این ماشین ها مصرف می شود. خسارت مالی ناشی از این مقدار مازاد سوخت به میزان 350 تومان در هر لیتر، سالانه بین 140 تا 150 میلیارد تومان است که با قیمت آزاد بسیار بیشتر می شود.

کمباین ها و تراکتورهای منسوخ زیادی در کشور وجود دارد

بر اساس آمار ارائه شده از سوی مرکز مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی، با احتساب عدم اقدام برای نوسازی کشور، در حال حاضر بیش از 300 هزار تراکتور فرسوده در ناوگان کشاورزی کشور وجود دارد. در ناوگان کشاورزی دور از ذهن نیست که انتظار داشته باشیم هر سال تعداد این خودروها افزایش یابد. پیش از این رئیس مرکز مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی وزارت جهاد از فرسوده بودن بیش از 50 درصد تراکتورهای کشور خبر داده بود.

کریم ذوالفقاری همچنین گفت: سالانه 2200 دستگاه کمباین مورد نیاز است و حداکثر 800 تا 1000 دستگاه تولید می شود. اکنون اعلام شده است که سالانه 60 هزار تراکتور مورد نیاز است تا ظرف 5 سال فقط تراکتورهای فرسوده از چرخه مصرف خارج شوند. تا پایان سال گذشته تعداد کل تراکتورهای کشور به 589 هزار دستگاه رسید که 306 هزار دستگاه معادل حدود 52 درصد آن بیش از 13 سال عمر دارند.

کمبود امکانات و طرح های تشویقی

با توجه به اینکه آمارهای ارائه شده حکایت از مصرف 300 هزار دستگاه تراکتور در کشور دارد و نیاز سالانه به این خودروها حدود 60 هزار دستگاه است، دولت برای رهایی از این وضعیت باید با همکاری سازمان های ذیربط برنامه نوسازی را در نظر بگیرد. این وسایل نقلیه البته این طرح برخلاف طرح های نوسازی ناوگان باری و مسافری کشور با برنامه ریزی دقیق نوشته و اجرا می شود.

ارائه چنین طرح هایی قطعا می تواند از هدر رفت محصولات و همچنین جوان سازی ماشین آلات کشاورزی جلوگیری کرده و در کاهش مصرف آب در صنعت کشاورزی کشور نیز موثر باشد. با این حال، اجرای چنین پروژه هایی مستلزم بودجه ای است که معمولاً منجر به نزاع بین مدیران پروژه می شود.

رئیس جمهور خردادماه امسال در سفر به تبریز دستور مطالعه وام 5 هزار میلیارد تومانی با سود 23 درصد و بازپرداخت 3 و 7 ساله برای خرید تراکتور را صادر کرد.

به گفته سرپرست معاونت سرمایه گذاری و نظام های بهره برداری مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی، طرح جایگزینی تراکتور و دروگر در 3 نوبت تهیه شده است. مزایا و معایب آن و آسیب های ناشی از سوخت مازاد و ضایعات محصولات کشاورزی بارها ذکر شده است اما هیچ گام مثبتی برداشته نشده و منابع اعتباری برای طرح جایگزینی تخصیص داده نشده است.